คอลัมน์ “ดร.ณัชร จัดหนังสือ” เล่มที่ 311 วันนี้ จะมาคุยถึงหนังสือชื่อ “ความเจ็บไข้มาเตือนให้ฉลาด” ค่ะ
=ภาพรวม=
หนังสือเล่มบางเฉียบแต่อัดแน่นไปด้วยสาระดี ๆ นี้เป็นหนึ่งในซีรี่ส์หนังสือชุด “พุทธทาส ๑๐๐ ปี หนังสือดี ๑๐๐ เล่ม” ซึ่งเป็นการคัดธรรมบรรยายของท่านพุทธทาสภิกขุ 1 เรื่องมาจัดพิมพ์ขึ้น 1 เล่ม
เล่มนี้เป็นธรรมบรรยายท่านพุทธทาสแสดงไว้เมื่อวันที่ 25 เมษายน 2513 ค่ะ
=น่าสนใจจากในเล่ม=
* ขึ้นชื่อว่าความเจ็บไข้นี้ พึงเห็นว่าเป็นของธรรมดาที่จะต้องมีมาแก่สังขารทั้งหลาย เมื่อสังขารทั้งหลายมีอายุมากขึ้นตามลำดับแล้วก็มีแต่จะเปลี่ยนแปลงไปในทางเจ็บ ๆ ไข้ ๆ สังขารทั้งหลายย่อมจะเป็นอย่างนี้เอง
* ความเจ็บไข้นี้มีมาทำไม? ไม่ได้มาสำหรับให้เป็นทุกข์หรือเสียใจ แต่มาตักเตือนให้ฉลาด หรือว่ามาบอกให้เตรียมตัวสำหรับการดับไม่เหลือแห่งความทุกข์
* ถ้ายังเวียนว่ายอยู่ในวัฏสงสาร มันก็ต้องเป็นทุกข์ด้วยความเกิด แก่ เจ็บ ตาย ถ้าต้องการจะพ้นจากความเป็นอย่างนี้ก็ต้องเตรียมตัวสำหรับความดับไม่เหลือ
* ความดับไม่เหลือนี้เป็นความดับของสังขาร ถึงแม้ว่าร่างกายยังไม่ทันจะแตกดับ จิตใจก็สมัครดับ เรียกตรง ๆ ว่า สมัครตายเสียก่อนตาย
* ถ้าเราไปยึดถือว่าสังขารเป็นของเรา ความเจ็บไข้มันก็กลายเป็นของเรา เราก็รู้สึกเป็นทุกข์ เสียใจ หรือ น้อยใจ
* เรื่องของสังขารย่อมไม่เที่ยง เป็นทุกข์ เป็นอนัตตา แต่เรื่องที่เราปรารถนานั้นเป็นเรื่องหยุด เรื่องดับ เรื่องสงบ เรื่องเย็น เป็นนิพพาน
* การเตรียมใจสำหรับจะดับไม่เหลือนี้ แบ่งเป็น 3 อย่าง คือ
1) ให้ระลึกว่า เรื่องที่เราต้องทำทางโลก ๆ ทั่วไปนั้น เราได้ทำเสร็จแล้ว ครบถ้วนแล้ว
2) เรื่องบุญกุศลต่าง ๆ เช่น ทาน ศีล สงเคราะห์สาธารณประโยชน์อะไรก็ตาม เราก็ได้ทำเสร็จแล้ว
3) ทำความระลึกว่า พอกันทีสำหรับที่จะเวียนว่ายไปในสังสารวัฏฏ์ แม้จะไปเกิดเป็นเทวดาก็ยังจะต้องตาย
* พระพุทธเจ้าได้ตรัสไว้ว่า “เอตํ ภยํ มรเณ เปกฺขมาโน เมื่อใดมองเห็นภัยอันเกิดมาจากความเจ็บไข้หรือความตาย; โลกามิสํ ปชฺชเห สนฺติเปกฺโข เมื่อนั้นจงละเหยื่อในโลกนี้เสีย มุ่งหวังสันติ คือความสงบระงับดับไม่เหลือนั้นเถิด”
* ทุกคนควรจะนึกให้เห็นความจริงในข้อที่ว่า ความทุกข์นั้นสอนดีกว่าสุข ความสุขนั้นอาจจะไม่สอนอะไรเสียเลยก็ได้ แต่ความทุกข์นั้นสอนมากทีเดียวแล้วก็สอนดีด้วย
* ความเจ็บไข้นี้แสดงทุกขังได้ดีเพราะมันเป็นตัวความทุกข์อยู่แล้ว และความเปลี่ยนแปลงจากความสบายมาเป็นความไข้นี้ก็แสดงอนิจจังได้ดี แล้วความที่การเจ็บไข้มันไม่อยู่ในอำนาจของใคร ก็เป็นการแสดงอนัตตาของสังขารนั้น ๆ ถ้าดูให้ดี มันมีแต่ได้ ไม่มีเสีย
* ในเล่มระหว่างหน้า 34-44 ท่านพุทธทาสยังยกตัวอย่างพระสูตรที่พระพุทธองค์แสดงแก่ภิกษุป่วยที่กูฏาคาร ป่ามหาวัน ใกล้เมืองเวสาลีเอาไว้โดยละเอียดด้วย ใจความหลักให้ภิกษุมีสติสัมปชัญญะอยู่ตลอดเวลา และให้พิจารณาติดตามดูอาการเวทนาต่าง ๆ นั้นไปเรื่อย ๆ จนสามารถบรรลุธรรมได้ในที่สุด
* “สโต ภิกฺขเว ภิกฺขุ สมฺปชาโน กาลํ อาคเมยฺย ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุจงเป็นผู้มีสติ มีสัมปชัญญะ รอคอยซึ่งเวลา; อยํ โว อมฺหากํ อนุสาสนี นี่แปละคืออนุสาสนีของเราแก่พวกเธอทั้งหลาย”
หนังสือชื่อ “ความเจ็บไข้มาเตือนให้ฉลาด” โดย พุทธทาสภิกขุ สำนักพิมพ์สุขภาพใจ พฤษภาคม 2548 70 หน้า ราคา 35 บาท
——————————————————————
เกร็ดน่ารู้:
* เด็กเวียดนามอ่านหนังสือเล่มโดยเฉลี่ยปีละ 60 เล่ม/คน
* คนไทยถึง 40% ไม่อ่านหนังสือเล่มใด ๆ เลย
* แม้ในหมู่คนไทยที่อ่านหนังสือก็อ่านโดยเฉลี่ยเพียงปีละ 4 เล่ม/คน
คอลัมน์ “ดร.ณัชร จัดหนังสือ” นี้ จึงมีขึ้นเพื่อส่งเสริมการอ่านเพื่อพัฒนาตนเองและประเทศชาติ
——————————————————————-
ขอเชิญติดตามหนังสือ “ความเจ็บไข้มาเตือนให้ฉลาด” ได้ที่ https://goo.gl/anOGiH
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น