คอลัมน์ “ดร.ณัชร จัดหนังสือ” เล่มที่ 244 วันนี้ จะมาคุยถึงหนังสือชื่อ “ธรรมะคำเดียว” ค่ะ
=ภาพรวม=
หนังสือเล่มบางเฉียบแต่อัดแน่นไปด้วยสาระดี ๆ นี้เป็นหนึ่งในซีรี่ส์หนังสือชุด “พุทธทาส ๑๐๐ ปี หนังสือดี ๑๐๐ เล่ม” ซึ่งเป็นการคัดธรรมบรรยายของท่านพุทธทาสภิกขุ 1 เรื่องมาจัดพิมพ์ขึ้น 1 เล่ม
เล่มนี้เป็นธรรมบรรยายที่ท่านพุทธทาสแสดงไว้เมื่อวันที่ 6 เมษายน 2528 ค่ะ
=น่าสนใจจากในเล่ม=
* ธรรมะคำเดียว คือ อริยสัจ 4 ธรรมะนั้นแปลว่า หน้าที่ ซึ่งมนุษย์นั้นมีหน้าที่ 2 ระดับ คือ 1) เพื่อให้รอดชีวิตอยู่ได้ และ 2) ทำให้อยู่เป็นสุขปราศจากทุกข์
* หน้าที่เพียงให้ชีวิตรอดอยู่ได้นั้น เหมาะสำหรับสัตว์เดรัจฉาน มนุษย์ควรจะมีมากกว่านั้น คือ มีความเป็นอยู่ที่ผาสุก สูงสมกับที่เป็นมนุษย์ คือรอดจากความทุกข์ที่เกิดจากกิเลสตัณหา
* ชาวพุทธมีหน้าที่ต่ออริยสัจ 4 อยู่ 2 อย่าง คือ 1) ในฐานะที่เป็นปฐมเทศนา เรามีหน้าที่ที่จะต้องรู้เป็นเรื่องแรก 2) ในฐานะที่เป็นธัมมจักกัปปวัตตนะสูตร เรามีหน้าที่ที่จะประกาศอาณาจักรของธรรมะ
* ทำไมจึงทรงนำมาตรัสเป็นเรื่องแรก? ก็น่าจะเดากันได้ว่าเพราะเป็นเรื่องด่วนกว่าเรื่องใด ๆ เนื่องจากสัตว์โลกทั้งหลายล้วนตกอยู่ในเพลิงแห่งทุกข์ ดังนั้นควรรู้เรื่องความดับทุกข์เป็นเรื่องแรก
* หน้าที่จะช่วยกันเผยแผ่ธรรมะเป็นเรื่องของพุทธบริษัท การจะคิดว่าตัวใครตัวมันนั้นไม่ใช่ พุทธบริษัทจะต้องมีเมตตากรุณาช่วยเหลือเพื่อนมนุษย์ในฐานะเพื่อนเกิด แก่ เจ็บ ตาย ให้ได้รับประโยชน์อย่างยิ่ง เหมือนที่ตนกำลังได้รับอยู่
* การจะเผยแผ่ธรรมาณาจักรนั้นต้องมีความเสียสละ ความเมตตา และมีปัญญาเป็นเครื่องช่วยให้สำเร็จในสิ่งที่จะต้องทำ
* หน้าที่ต่ออริยสัจ 4 โดยตรงมีดังนี้คือ 1) ทุกข์ต้องกำหนดรู้ 2) เหตุแห่งทุกข์ต้องกำหนดละ 3) ความดับทุกข์ต้องทำให้แจ่มแจ้ง และ 4) ทางสู่การดับทุกข์ต้องเพียรทำให้มีขึ้นมาให้ได้
* ข้อแรกคือปฏิบัติโดย ใช้สติกำหนดรู้ โดยเฉพาะเมื่อมีความทุกข์ มีสติรู้จักความทุกข์ที่ได้เกิดขึ้นแล้ว หรือที่พร้อมจะเกิดขึ้น
* ข้อที่สอง เหตุแห่งทุกข์ ให้พิจารณาที่ “การเกิด” ว่าเป็นเหตุแห่งทุกข์ ทั้งการเกิดจริง ๆ จากท้องแม่ และการเกิดของตัวเราของเราในแต่ละขณะจิต
* พระอรหันต์ไม่มีความคิดว่าเป็นตัวตน ก็เลยไม่ทุกข์ทั้ง ๆ ที่ท่านก็กำลังแก่ลงไป เจ็บไข้อยู่ หรือตายลง
* ข้อที่สาม ต้องเข้าใจภาวะที่เป็นความดับทุกข์อย่างแจ่มแจ้ง ให้มองไปที่อวิชชาแล้วดับมันเสีย คือดับที่ต้นเหตุ ทุกข์จะได้ไม่เกิดขึ้นมาอีก ทำได้โดยมีสติอยู่ทุกวินาที ทุกกระเบียดนิ้ว
* ข้อที่สี่ พระพุทธองค์ทรงแสดงทางดับทุกข์ไว้ 2 นัย นัยหนึ่งคือ อริยมรรคมีองค์ ๘ อีกนัยหนึ่งคือ สมถะ และ วิปัสสนา
* สมถะ คือ การเอาอำนาจของสมาธิมาครอบงำความทุกข์ ดับความทุกข์ไปชั่วขณะ วิปัสสนาคือ ทำให้เห็นแจ้งถึงเหตุแห่งทุกข์ แล้วขุดรากถอนโคนกิเลส เป็นการดับทุกข์อย่างสิ้นเชิง
* เมื่อปฏิบัติหน้าที่ต่ออริยสัจ 4 อยู่อย่างถึงที่สุดอยู่อย่างนี้ ก็ชื่อว่าปฏิบัติธรรมะถึงที่สุด ความทุกข์ก็เกิดไม่ได้
หนังสือชื่อ “ธรรมะคำเดียว” โดย พุทธทาสภิกขุ สำนักพิมพ์สุขภาพใจ พฤษภาคม 2553 60 หน้า ราคา 25 บาท
——————————————————————
เกร็ดน่ารู้:
* เด็กเวียดนามอ่านหนังสือเล่มโดยเฉลี่ยปีละ 60 เล่ม/คน
* คนไทยถึง 40% ไม่อ่านหนังสือเล่มใด ๆ เลย
* แม้ในหมู่คนไทยที่อ่านหนังสือก็อ่านโดยเฉลี่ยเพียงปีละ 4 เล่ม/คน
(ที่มา: http://goo.gl/qH2arZ และ http://goo.gl/2Ue7S3)
คอลัมน์ “ดร.ณัชร จัดหนังสือ” นี้ จึงมีขึ้นเพื่อส่งเสริมการอ่านเพื่อพัฒนาตนเองและประเทศชาติค่ะ
——————————————————————-
ขอเชิญติดตามหนังสือ “ธรรมะคำเดียว” ได้ที่ https://goo.gl/0XsUY6
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น