คอลัมน์ “ดร.ณัชร จัดหนังสือ” เล่มที่ 158 วันนี้ จะมาคุยถึงหนังสือชื่อ “ชีวิตนี้สำคัญนัก” พระนิพนธ์ในสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช ค่ะ
=ภาพรวม=
หนังสือเล่มย่อมเหมาะทั้งสำหรับไว้อ่านเองและสำหรับมอบให้ผู้อื่นเป็นของขวัญนี้ เป็นหนึ่งในหนังสือธรรมะที่เป็นที่รู้จักกันมากที่สุดเล่มหนึ่งของสมเด็จพระญาณสังวรฯ เข้าใจว่าบางครั้งจะจัดพิมพ์ขึ้นในชื่อ “ชีวิตนี้น้อยนัก” ด้วยค่ะ
ในเล่มนั้นท่านได้ทรงอธิบายว่าทำไม “ชีวิตนี้จึงสำคัญนัก” ไว้อย่างชัดเจน ละเอียดลออ เป็นลำดับขั้น อ่านเพลิน เข้าใจง่ายค่ะ ท้ายบทความนี้มีลิ้งค์ให้คุณผู้อ่านสามารถไปดาวน์โหลดฉบับ ebook ได้ฟรีด้วยนะคะ
=น่าสนใจจากในเล่ม=
* พุทธศาสนสุภาษิตบทหนึ่งกล่าววว่า “อปฺปกญฺจิทํ ชีวิตมาหุ ธีรา ปราชญ์กล่าวว่าชีวิตนี้น้อยนัก”
* ทุกชีวิต ไม่ว่าคนไม่ว่าสัตว์ มิได้มีเพียงเฉพาะชีวิตนี้ คำว่า “ชีวิตนี้น้อยนัก” หมายถึง ชีวิตในชาติปัจจุบันนั้นน้อยนัก สั้นนัก เมื่อเทียบกับชีวิตที่เวียนเกิดเวียนตายมาในอดีตนับชาติไม่ถ้วน และอาจจะเป็นในอานาคตที่นับชาติไม่ถ้วนด้วยถ้าไม่สามารถพาตนให้พ้นทุกข์สิ้นเชิงได้
* ในอดีตชาติ เราย่อมเคยทำทั้งกรรมดีและกรรมชั่วไว้มากมาย เมื่อใดที่มีความสุขในปัจจุบัน พึงรู้ว่าเป็นเพราะเหตุดีที่เคยทำไว้ก่อนกำลังให้ผล เวลามีความทุกข์ก็เป็นเพราะเหตุไม่ดีกำลังให้ผลเช่นกัน
* ชีวิตของทุกคนในชาตินี้มีชาติกำเนิดไม่เหมือนกัน เกิดในตระกูลสูงก็มี ตระกูลต่ำก็มี ฉลาดหลักแหลมก็มี โง่เขลาก็มี ร่ำรวยก็มี ยากจนก็มี ความแตกต่างเหล่านี้ล้วนเป็นผลของกรรมในอดีต
* เทวดาไปเกิดเป็นมนุษย์ก็มี มนุษย์ไปเกิดเป็นเทวดาก็มี มนุษย์ไปเกิดเป็นสัตว์ก็มี สัตว์ไปเกิดเป็นมนุษย์ก็มี เทวดาไปเกิดเป็นสัตว์ก็มี สัตว์ไปเกิดเป็นเทวดาก็มี (ในเล่มทรงยกตัวอย่างไว้ทุกกรณี)
* กรรมอันเป็นเหตุนำให้เกิด คือ ชนกกรรม เป็นกรรมสุดท้ายหรือเรื่องสุดท้ายที่จิตผูกพันคิดถึงอยู่ก่อนชีวิตจะขาดจากภพภูมินี้ ถ้านึกถึงความดีที่เป็นบุญกุศลก็จะไปสู่สุคติ
* จิตที่ใกล้จะแตกดับนั้นปกติเป็นจิตที่อ่อนมาก และถ้าคุ้นเคยกับความรู้สึกใดเกี่ยวกับเรื่องใด ความรู้สึกเกี่ยวกับเรื่องนั้นก็จะเข้าครอบงำจิต ทำให้จิตเมื่อใกล้ดับผูกพันอยู่กับความรู้สึกนั้น เมื่อจิตดับจากร่างก็จากไปพร้อมกับความรู้สึกนั้น นำไปก่อเกิดกายที่ควรแค่สภาพจิตทุกประการ
* ผู้ใหญ่ผู้มีสัมมาทิฏฐิมักสอนลูกหลานไว้ว่าก่อนจะหลับไปให้ภาวนาพุทโธ ให้นึกถึงพระพุทธเจ้า และให้ตั้งใจปรารถนาว่า เมื่อจากโลกนี้ไปเมื่อใดก็ตาม ก็ขอให้ได้กลับมาเกิดเป็นมนุษย์ พบพระพุทธศาสนา เถราะถ้าหลับแล้วไม่ตื่นขึ้นมาอีกก็จะได้ไปดี
* ชีวิตนี้เท่านั้นที่พร้อมสำหรับการบำเพ็ญบุญกุศลทุกประการ จะทำดีเพียงไรก็ทำได้ในชีวิตนี้ ทำดีสูงสุดจนเกิดผลสูงสุดคือมรรคผลนิพพาน พ้นทุกข์สิ้นเชิง ก็ทำได้ในชีวิตนี้
* ถ้าหากไม่ต้องการมีความทุกข์ในภพชาติข้างหน้า ก็ต้องทำใจให้ไม่มีความทุกข์ตั้งแต่ภพชาติปัจจุบันนี้ ไม่ปรารถนาสิ่งใดก็ต้องทำใจไม่ให้เกาะเกี่ยวข้องอยู่กับสิ่งนั้นตั้งแต่ปัจจุบันชาตินี้
* การจะสามารถทำใจให้เป็นดังใจหวังในเวลาใกล้จะดับจิตนั้นก็มิใช่จะทำได้ทันทีโดยมิได้มีความคุ้นเคยกับความรู้สึกเช่นนั้นมาก่อน คือมีความรู้สึกอย่างนั้นเสมอๆ หรือบ่อยๆ เช่น มีการท่องพุทโธไว้ในใจเสมอ
* ความคุ้นเคยกับบุคคลใดที่เคยให้ความเมตตาอุปการะช่วยเหลือ จะทำให้ใจนึกถึงบุคคลนั้นได้โดยอัตโนมัติเมื่อถึงคราวคับขัน ดังนั้นการฝึกใจให้คุ้นเคยกับสิ่งดีมีมงคลจึงสำคัญอย่างยิ่ง
* บุคคลพึงทำบุญทำกุศลคุณงามความดีให้มากที่ไว้ในปัจจุบันชาติให้มากที่สุด เพราะจะช่วยให้กรรมไม่ดีในอดีตชาติไล่ไม่ทัน
* กรรมดีก็ตาม ไม่ดีก็ตาม เมื่อจะส่งผลจะต้องมีสื่อหรือเครื่องมือเป็นเครื่องนำให้ถึงผู้จะต้องรับผลแห่งกรรมนั้น เช่น ผู้ที่โดนรถชนตา มีคนเมาสุราที่ขับรถพุ่งเข้าชนเป็นเครื่องมือแห่งกรรม
* การจะทำบุญอุทิศส่วนกุศลให้เจ้ากรรมนายเวร พึงทำเช่นเดียวกับเมื่อจะตอบแทนผู้มีพระคุณ คือ ตั้งใจจริงที่จะอุทิศส่วนกุศลให้เพื่อขอโทษและตอบแทน
* ชีวิตนี้แม้น้อยนัก แต่ก็เป็นความสำคัญนัก สำคัญเพราะในชีวิตนี้เราสามารถสร้างเหตุหนีกรรมไม่ดีที่ทำไว้ในอดีตได้ และสามารถเตรียมสร้างชีวิตในอนาคตให้ดีเลิศเพียงใดก็ได้ พึงใช้ชีวิตนี้ให้เป็นประโยชน์ ให้สมกับความสำคัญของชีวิตนี้
หนังสือชื่อ “ชีวิตนี้สำคัญนัก” พระนิพนธ์ในสมเด็จพระญาณสังวร ฉบับธรรมทาน ฉลองสิริราชสมบัติครบ 50 ปี ของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ราคา 160 บาท
——————————————————————
เกร็ดน่ารู้:
* เด็กสิงคโปร์และเวียดนามอ่านหนังสือเล่มโดยเฉลี่ยปีละ 60 เล่ม/คน
* คนไทยถึง 40% ไม่อ่านหนังสือเล่มใด ๆ เลย
* แม้ในหมู่คนไทยที่อ่านหนังสือก็อ่านโดยเฉลี่ยเพียงปีละ 4 เล่ม/คน
คอลัมน์ “ดร.ณัชร จัดหนังสือ” นี้ จึงมีขึ้นเพื่อส่งเสริมการอ่านเพื่อพัฒนาตนเองและประเทศชาติค่ะ
มาช่วยกันสร้างวัฒนธรรมการมอบหนังสือเป็นของขวัญในทุกโอกาสนะคะ
——————————————————————-
ขอเชิญติดตามหนังสือ “ชีวิตนี้สำคัญนัก” ได้ที่ https://goo.gl/i3PmHc
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น